Αν δίναμε στην δημοκρατία μια ευκαιρία

Γράφει ο Έρμιππος

Όταν γίνεται λόγος σχετικά, ο νόμος περί ευθύνης υπουργών και οι τόσες άλλες εκτρωματικές προβλέψεις του Συντάγματος, που εξουδετερώνουν περίτεχνα τους θεσμούς και ακυρώνουν κάθε δυνατότητα αυτοδιόρθωσης του συστήματος, αποδίδονται στην νομική ιδιοφυΐα ή στην βαθιά ανήθικη φύση του Βενιζέλου. Όπως το δει ο καθένας. Σωστότατο, αλλά μόνον εν μέρει. Διότι ο Βενιζέλος ήταν αυτός που τις εμπνεύσθηκε και τις πρότεινε.

Την εξουσία, όμως, να τις ψηφίσουν και να τις κάνουν θεμελιώδη νόμο του κράτους την είχαν κάποιοι άλλοι, που λέγονται βουλευτές. Αλλά, αυτοί, θεωρούνται συνήθως ανεύθυνοι, επειδή είθισται να λειτουργούν σαν κοπάδι, στα πλαίσια της κομματικής πειθαρχίας;

Το Σύνταγμα ορίζει ότι οι βουλευτές είναι εκπρόσωποι του έθνους και διαθέτουν απεριόριστο δικαίωμα γνώμης και ψήφου. Δεν αναφέρει πουθενά κάτι για την υποχρέωση τους να ευθυγραμμίζονται με τα κελεύσματα του αρχηγού και της κομματικής του παράγκας. Αυτό μάλιστα θα έπρεπε με βεβαιότητα να θεωρείται παράβαση καθήκοντος.

Το φαύλο πολιτικό σύστημα, όμως, είναι σοφά δομημένο, κάτω από τα ανυποψίαστα μάτια των αφελών ψηφοφόρων. Και δημιουργεί εκείνες τις συνθήκες που του επιτρέπουν, όταν η αρένα χρειαστεί αίμα, να είναι έτοιμο να δώσει στο πλήθος ένα, δύο, τρία εξιλαστήρια θύματα, που θα ξεπλύνουν τις αμαρτίες των υπολοίπων, για να επιτραπεί η συνέχειά του.

Ας παρακολουθήσουμε λοιπόν το σημερινό δράμα έχοντας υπ' όψη μας αυτό. Διότι αν έρθει μια ακόμη συμφορά θα τρέχουμε αλαφιασμένοι στους δρόμους, απαιτώντας τον αποκεφαλισμό των κεφαλών. Έχοντας αφήσει τους άλλους, τους πραγματικά υπεύθυνους, ανενόχλητους στις υψηλές τους έδρες. Και μαζί με αυτούς ανέγγιχτο και το βαθύ μας πρόβλημα.

Η κομματική πειθαρχία δεν είναι εθνική στάση αλλά τεκμήριο απεμπόλησης ευθυνών και παράβασης όρκου. Και αυτό ανεξάρτητα από την σοβαρότητα των συνθηκών. Αντίθετα, μάλιστα, η έκτακτη κρισιμότητα της σημερινής κατάστασης κάνει την ανάγκη για την κατά συνείδηση κρίση και απόφαση ακόμη πιο επιτακτική.

Αναδείξαμε κάποιους με ελεύθερες και αβίαστες διαδικασίες και, τώρα, στην βαρύτερη ώρα, προσπαθούμε απεγνωσμένα να τους φιμώσουμε, επειδή θεωρούμε την ελεύθερη εκδήλωση του φρονήματος τους επικίνδυνη και ενδεχομένως μοιραία για την χώρα. Εάν πετύχουμε να τους κρατήσουμε σαν κοπάδι, όπως θέλουμε, και αν όλα πάνε κατ΄ευχήν θα τους δοξάσουμε και θα τους επανεκλέξουμε. Θα είναι επειδή στάθηκαν αρκετά άβουλοι. Αν, παρ' όλα αυτά, η συμφορά έρθει δεν θα μπορέσουμε να τους ζητήσουμε την ευθύνη. Επειδή, αυτοί, θα έχουν κάνει υπάκουα ότι τους είχαμε προστάξει. Και τότε θα τους εκλέξουμε για μια ακόμη φορά, για να ξαναρχίσουμε έναν νέο κύκλο. Κάνουμε δεκαετίες το ίδιο πράγμα.

Η δημοκρατία είναι άθλημα σκληρό και προϋποθέτει, πάνω από όλα, την ανάληψη ευθύνης, από τον κάθε έναν ξεχωριστά. Όταν αυτό δεν γίνεται το κόστος των αστοχιών επιμερίζεται άνισα και άδικα και, συνήθως, βαρύνει τους πιο αδύναμους και τους περισσότερο ανυποψίαστους. Και τότε η ποιότητα του πολιτεύματος χειροτερεύει ολοένα, κάνοντας την βία να φαίνεται πιο αποτελεσματική και προτιμότερη από τους άδειους και προσχηματικούς θεσμούς.

Τίποτε δεν γεννάται από το μηδέν και δεν υπάρχουν αυτόματες επαναφορές από την κόλαση στον παράδεισο. Υπάρχει ένα συσσωρευμένο κόστος που πρέπει πάντα να πληρώνεται. Και η δημοκρατία, όταν είναι γνήσια, διαθέτει τους κατάλληλους, σοφούς μηχανισμούς καταλογισμού και αυτοδιόρθωσης. Στοιχίζουν, βέβαια, αλλά το αποτέλεσμα τους είναι σταθερό και διαθέτει ηθικό έρεισμα και διάρκεια. Δεν επαναλαμβάνει κανείς τα λάθη του, όταν καταβάλλει αγόγγυστα το κόστος που τους αναλογεί και διδάσκεται από αυτά.

Η μόνη μας ευκαιρία, σήμερα, είναι να αφήσουμε την δημοκρατία να λειτουργήσει. Αν το κάνουμε αυτή θα μας δείξει τους πραγματικούς ενόχους και θα μας επιτρέψει να συνεχίσουμε ομαλά. Αν όχι θα δοκιμάσουμε τον εμφύλιο.

Όποιοι και αν είναι αυτοί, όσο μικροί κι αν είναι ας αφεθούν να ψηφίσουν κατά συνείδηση. Και μετά ας έρθουν να μας κοιτάξουν. Το Σύνταγμα είναι σοφό. Όταν εφαρμόζεται.

http://ermippos.blogspot.gr/2012/11/blog-post.html