Όχι ! Ο Χριστός δεν ήταν ομοφυλόφιλος ...

Ο Ορφέας στον Αδη
Του Τεννεσσή Ουίλλιαμς


Όχι ! Ο Χριστός δεν ήταν ομοφυλόφιλος , όπως τόσο εμφατικά διαδόθηκε χάρις στις επανειλημμένες , άοκνες δυναμικές ενέργειες της Χρυσής Αυγής. Η ευκαιρία δόθηκε από την παράσταση «Corpus Christi» του αμερικανού συγγραφέα Τέρενς ΜάκΝάλλυ στο θέατρο «Χυτήριο». Αν κι εφόσον υπήρξε κάποιο – φανταστικό βέβαια- κουσούρι του Χριστού αυτό

 ήταν ότι υπήρξε χοντρός! Υπερβολικά χοντρός. Βαρέλι, όπως τον περιγράφει ένας άλλος αμερικανός συγγραφέας, ο Γκόρ Βιντάλ στο «Σε ζωντανή μετάδοση από το Γολγοθά» . 

Είναι ένα από τα πιο αγαπημένα μου μυθιστορήματα, αυτό όπου ο συγγραφέας με επιθετική ειρωνεία γελοιοποιεί την πολιτιστική υπεροψία της σύγχρονης αμερικανικής κοινωνίας , αλλά συγχρόνως « ασκεί και οξεία κριτική στις τόσο γνώριμες του gay συνήθειες και εκφράσεις μιας γενιά ομοφυλόφιλων αμερικανών που έζησαν την προ του 1969 παρανομία καθώς και την σεξουαλική ασυδοσία πριν από το ΑIDS”, όπως αναφέρει ο εκδότης («Μεταμεσονύχτιες Εκδόσεις») στην έξοχα μεταφρασμένη από τον Σπύρο Βρεττό ελληνική έκδοση. 

Κι όπως θεωρώ τον έμπλεο επιθετικής ειρωνείας και χριστιανικής υπεροψίας Γκόρ Βιντάλ ασύγκριτα ανώτερο από τον συμπατριώτη του μικρομεσαίο ΜακΝάλλυ , μοιραία διασκεδάζω κι εγώ και με τις – μυθιστορηματικές- περί Χριστού απόψεις του . Γι αυτό και τον αναφέρω εδώ, έτσι που ήρθε η κουβέντα για τον υιό του Θεού και – χάρη στην Χρυσή Αυγή – στα περί ομοφυλοφιλίας. Ενας από τους στενότερους φίλους του Βιντάλ ήταν ο Τεννεσή Ουίλλιαμς . Αυτός τουλάχιστον υπήρξε κάργα ομοφυλόφιλος.

«Η σεξουαλική μου ιδιαιτερότητα είναι μια βασική πλευρά του εαυτού μου.» αναφέρει στον Μέλ Γκούσοβ ο οποίος έγραψε το « Περί Τέχνης και Σέξ». «Ποτέ μου δεν θεώρησα ότι έπρεπε να αποκρύψω τα περί της ομοφυλοφιλίας μου. Ούτε και ποτέ θεώρησα ότι θάπρεπε να υπερτονίσω το θέμα. Απλά θεώρησα το γεγονός σαν τυχαίο και φυσικό . Είναι δε γελοίο αυτό που λέγεται συχνά ότι οι ηρωίδες μου είναι όλες μεταμφιεσμένες τραβεστί…. »
Ενας από τους κύριους λόγους που τα θεατρικά έργα του Τέννεσσή Ουίλλιαμς εξακολουθούν να παίζονται τόσο ακόρεστα μισό αιώνα αφ’ ότου γράφηκαν είναι ότι διαθέτουν ακτύπητους γυναικείους ρόλους. 

Το « Ο Ορφέας στον Αδη» είναι μια σύγχρονη μεταφορά του μύθου του Ορφέα στις υπερσυντηρητικές, ρατσιστικές νότιες πολιτείες των ΗΠΑ στη δεκαετία του '50. Πρόκειται για ένα έργο που πραγματεύεται τον ρατσισμό και την ξενοφοβία. Διόλου ξεπερασμένες καταστάσεις αν κρίνει κανείς από το επεισόδιο του πατέρα της Λέηντυ Τόρανς (της όσο ποτέ εδώ απογειωμένης ερμηνευτικά Λυδίας Φωτοπούλου) που η φασιστκή ΚουΚουξΚλάν έκαψε ζωντανό – όπως άλλωστε κάνει και με την ίδια και τον εραστής της στο τέλος του έργου.

Ένα από τα πλέον ανεπιτυχή έργα του συγγραφέα των επιτυχιών. Όμως με μια ανανεωτική σκηνοθεσία, όπως εδώ της 37χρονης Ελβετίδας Μπάρμπαρα Βέμπερ , συν-διευθύντρια του απρόσμενα επιτυχημένου θεάτρου Neumarkt της Ζυρίχης, η οπ οία χρησιμοποιεί μία μπρεχτική αυτοπαρουσίαση των χαρακτήρων στην αρχή του έργου και μεγάλες δόσεις σαρκαστικού χιούμορ στον –φεύ , φλύαρο - ρεαλισμό του συγγραφέα ο Ορφέας αυτός μεταμορφώνεται σε μια σβέλτη και ολοζώντανη παράσταση. Εχοντας στα χέρια της μια πρώτης τάξεως δεκάδα ηθοποιών, η Μπ. Βέμπερ έλαμψε σκηνοθετικά. 

Ο νεαρός Ανδρέας Κωνσταντίνου , ο οιονεί απών περιπλανώμενος μουσικός έφτιαξε τον πολύ προσωπικό του Βάλ μακριά από αμερικανοειδή πρότυπα. Πέρα απ’ οποιαδήποτε «αμερικανιά» κι ο σερίφης του Γιώργου Κοτανίδη . Ο Μηνάς Χατζησάββας τραγικός – αντί για κακόβουλος- εκδικητής. Επιστρατεύοντας ριψοκίνδυνα τα πλέον φαιδρά τερτίπια, η Θέμις Μπαζάκα κατόρθωσε όχι μόνο να μην καταλήξει γραφική αλλά να δημιουργήσει ένα γνήσιο χαρακτήρα. Κι όπως είπα και προηγουμένως η Λυδία Φωτοπούλου έχτισε σοφά μια Λέηντυ Τόρανς σε διαρκή εξέλιξη. 

Μια πρώτης τάξεως παράσταση. 

………….

Τώρα κάτι άλλο που μ’ εντυπωσίασε την περασμένη εβδομάδα : Ηταν το Θεατρικό Εργαστήρι «Διόνυσος» της Νέας Ορεστιάδας που ταξίδεψε χίλιατόσαχιλιόμετρα για να δείξει στο θέατρο ΑΡΓΩ το «Δεν Πληρώνω, Δεν Πληρώνω» του Ντάριο Φο. Πρόκειται για μια ομάδα διόλου «ερασιτεχνών» - όπως αυτοαποκαλούνται- που μέσα σε μία δεκαετία έκαναν θεσμό ένα σημαντικό φεστιβάλ θεάτρου, έχτισαν από τα θεμέλια ένα θέατρο το οποίο το λειτουργούν διαρκώς, έστησαν μια σχολή και γενικά δημιούργησαν ένα θεατρικό σημείο αναφοράς για μια εσχατιά της Ελλάδας. Η γεμάτη ενθουσιασμό παράσταση τους , αν μη τι άλλο, με συγκίνησε.

Σπύρος Παγιατάκης