Oικονομική "ευμάρεια" σε καιρό πολέμου!

Του Απόστολου Παπαγιαννόπουλου - Συγγραφέα

Στην πραγματικά συγκλονιστική ιστορία του 20ου αιώνα της Θεσσαλονίκης περιλαμβάνεται και αυτό το πρωτόγνωρο και πρωτοφανές γεγονός : Να γνωρίσει η πόλη μεγάλη οικονομική «ευμάρεια» σε περίοδο μάλιστα … πολέμου που απέφερε τεράστια κέρδη στους καταστηματάρχες και επαγγελματίες της Θεσσαλονίκης την ίδια εποχή που ολόκληρη η Ευρώπη δοκιμαζόταν σκληρά από τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Και αυτό ξεκίνησε με την ξαφνική και απρόβλεπτη αποβίβαση στην πόλη δεκάδων χιλιάδων Αγγλο-γάλλων στρατιωτών που συγκροτούσαν την τότε Στρατιά της Ανατολής των συμμαχικών δυνάμεων της «Αντάντ» …

Αυτό συνέβη σαν σήμερα , στις 22 Σεπτεμβρίου 1915 , ένα χρόνο μετά την κήρυξη του πολυαίμακτου Α΄Παγκοσμίου Πολέμου , όταν στρατεύματα Αγγλο-γάλλων αποβιβάστηκαν ξαφνικά και χωρίς καμιά προειδοποίηση στην παραλία της Θεσσαλονίκης παραβιάζοντας κατά προκλητικό τρόπο την «ουδετερότητα» της Ελλάδας η οποία επέμενε με εντολή των ανακτόρων της Αθήνας να μην μετέχει ενεργά ως τότε στην παγκόσμια σύρραξη . Αρχηγός των γαλλικών δυνάμεων που αποβιβάστηκαν στην πόλη ήταν ο Γάλλος στρατηγός Μωρίς (Μαυρίκιος) Σαρράϊγ ενώ των Βρετανών ο στρατηγός σερ Μπράϋαν Μαχόν .

΄Ηταν τα συμμαχικά στρατεύματα που συγκρότησαν το λεγόμενο «Μακεδονικό Μέτωπο» του πολέμου με κέντρο τη Θεσσαλονίκη στην ηγεσία του οποίου τοποθετήθηκε ο Σαρράϊγ , ένας τολμηρός , φιλόδοξος αλλά και αδιάλλακτος άνθρωπος επιρρεπής στην πολιτική, που στην ουσία αυτοανακηρύχθηκε … ύπατος αρμοστής στη Θεσσαλονίκη αναλαμβάνοντας όλες τις εξουσίες στην πόλη . Τα στρατεύματα αυτά για μεγάλο χρονικά διάστημα έμειναν άπραγα και χωρίς καμιά στρατιωτική δραστηριότητα σκάβοντας απλά λαγούμια περιμετρικά της πόλης για να αμυνθούν σε πιθανή επίθεση των Γερμανο-βουλγάρων …

Όμως η Θεσσαλονίκη την ίδια περίοδο γνώρισε μεγάλη οικονομική ευμάρεια και ανάπτυξη που δεν γνώρισε ποτέ ως τότε στην ιστορία της. Περίπου 150.000 Αγγλο-γάλλοι στρατιώτες (90.000 Βρετανοί και 60.000 Γάλλοι) έφτασαν στην πόλη αρχικά για να ακολουθήσουν τις επόμενες μέρες και άλλα στρατεύματα Ιταλών , Νεοζηλανδών , Αυστραλών, Αλγερινών , Μαροκινών , Σενεγαλέζων ακόμα και Ρώσων αργότερα. ΄Ολοι αυτοί , καθώς δεν είχαν να κάνουν τίποτα το σοβαρό , ξεχύνονταν καθημερινά στην πόλη για να ξεπεράσουν την απραγία και τη νωθρότητά τους , να διασκεδάσουν την πλήξη τους αλλά και για να γνωρίσουν από κοντά το μυστήριο που έκρυβε η … Ανατολή όπου θεωρούσαν πως ανήκε η Θεσσαλονίκη .

Όλα τότε τα καταστήματα της πόλης γνώρισαν μεγάλη οικονομική ακμή και ανάπτυξη , όπως τα ξενοδοχεία , οι Λέσχες ,τα Κινηματοθέατρα , οι μπυραρίες και τα αναψυκτήρια , τα εστιατόρια , τα καφενεία , τα εμπορικά καταστήματα , τα ραφεία αλλά και οι …πολυάριθμοι οίκοι ανοχής στο Βαρδάρη όπου οι δρόμοι ήταν κυριολεκτικά αδιάβατοι από τους ξένους στρατιώτες που αναζητούσαν εκεί τον αισθησιακό «παράδεισο» που είχαν δημιουργήσει στο νου τους όταν αποβιβάζονταν στην πόλη …

΄Ηταν τότε και για μεγάλο διάστημα από άποψη οικονομική η καλύτερη εποχή για τη Θεσσαλονίκη που εύστοχα ονομάστηκε …Πορτ- Σάϊδ των Βαλκανίων !